تورم مسکن تهران در شهریورماه ۱۴۰۱ چگونه بود؟

رکود تورمی مسکن چیست؟

همانطور که از اسم این واژه پیداست، رکود تورمی تکریب دو شرایط است. یکی شرایط رکودی و دیگری شرایط تورمی. بنابراین ابتدا به شکل جداگانه رکود و تورم را تعریف می‌کنیم.

رکود در بازار مسکن به معنای کم شدن تعداد معاملات مسکن است؛ درست برخلاف تصور برخی از افراد که به اشتباه آن را کاهش قیمت تفسیر می‌کنند! در ادامه توضیح می‌دهیم که چرا شرایط رکودی در ایران باعث کاهش قیمت مسکن نمی‌شود.

تورم نیز به معنای افزایش میانگین قیمت‌ها است. تورم در بازار مسکن دلایل مختلفی دارد. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش تقاضا

افزایش قیمت مصالح

کاهش ارزش پول ملی

افزایش نرخ ارز

و…

بدیهی است که افزایش تقاضا در دوران رونق بازار مسکن، موجب افزایش قیمت یا به عبارتی افزایش تورم می‌شود. به همین ترتیب مثلا افزایش نرخ دلار نیز (بدون اینکه شاهد افزایش تقاضا در بازار باشیم)، باعث افزایش قیمت مسکن می‌شود.

با این اوصاف؛ رکود تورمی شرایطی است که در آن از یک طرف تعداد معاملات در بازار مسکن کاهش یافته و همزمان قیمت‌ها به دلایل مختلف در حال افزایش است. یعنی علیرغم رکود در بازار مسکن، تورمی که در جامعه وجود دارد، به این بازار نیز منتقل شده است.

بازار مسکن چه زمانی دچار رکود تورمی می‌شود؟

 

برای خرید یا سرمایه‌گذاری باید زمان ورود به رکود تورمی را بشناسید

رکود تورمی در دو حالت اتفاق می‌افتد. قبل از آنکه به این دو حالت بپردازیم، به دوره‌های مختلف بازار مسکن اشاره می‌کنیم. دوره‌های بازار مسکن عبارتند از:

دوره رکود

دوره گذار از رکود به رونق

دوره رونق

دوره گذار از رونق به رکود

هر کدام از این دوره‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. شما به عنوان بازیگر این بازار باید در هر دوره، رفتار خاصی از خود نشان دهید.

به طور کلی در دو حالت شاهد شرایط رکود تورمی در بازار مسکن هستیم. این شرایط عبارتند از:

• انتهای دوره رونق
• پس از ورود به دوره رکود

حالت اول؛ انتهای دوره رونق

یکی از حالات رکود تورمی؛ انتهای دوره رونق بازار مسکن است. در این زمان جهش قیمت‌ها به گونه‌ای است که بازار دیگر کشش افزایش قیمت را ندارد. در این شرایط مردم دیگر قدرت خرید مسکن را ندارند، اما فروشنده‌ها متوجه این قضیه نیستند.

فروشنده به دلیل اینکه در هفته‌ها و ماه‌های قبل شاهد رشد قیمت بوده است، همچنان انتظار این رشد را دارد. بنابراین علیرغم اینکه خریدار دیگر قدرت خرید ندارد، همچنان شاهد رشد قیمت‌ها هستیم. همین وضیعت است که باعث ایجاد شرایط رکود تورمی می‌شود.

حالت دوم؛ پس از ورود به دوره رکود

اما حالت دیگر رکود تورمی زمانی است که بازار وارد دور‌ه‌ رکود می‌شود. بنابراین تعداد معاملات کاهش محسوسی را تجربه می‌کند. در این شرایط فروشنده تمایلی برای پایین آوردن قیمت ملک خود ندارد. این موضوع دلایل زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل آن به بحث چسبندگی قیمت‌ها و ارزش بالای مسکن در سبد هزینه‌ خانوار ایرانی برمی‌گردد.

مسکن در ایران نوعی اصلی‌ترین سرمایهٔ اکثر خانواده‌ها به حساب می‌آید. وقتی فروشنده می‌بیند مشتری نمی‌تواند با این قیمت ملک او را خریداری کند، به جای کاهش قیمت، از فروش ملک منصرف شده و تا افزایش توان خریدار صبر می‌کند.

همین امر باعث می‌شود علیرغم مشاهده رکود (کاهش تعداد معاملات) در بازار، شاهد کاهش قیمت نباشیم. به این پدیده اصطلاحا چسبندگی قیمت مسکن می‌گویند.

پس تا اینجا متوجه شدیم به دلایلی از جمله چسبندگی قیمت، فروشنده علیرغم وجود رکود، حاضر به کاهش قیمت ملک خود نیست. در این شرایط به مرور تورمی که به دلایل مختلف در جامعه وجود دارد، روی بازار مسکن نیز اثر می‌گذارد.

در این وضعیت هم شاهد رکود هستیم و هم شاهد منتقل شدن تورم کلی جامعه به بازار مسکن. به این ترتیب در دوران رکود نیز می‌توانیم شاهد شرایط رکود تورمی در بازار مسکن باشیم.