عوامل موثر در عملکرد بازارگردان ها

به گزارش وقت خبر، یک فعال بازار یا به اصطلاح، بازارگردان، شخصی است که عضوی از یک شرکت می باشد و در یک سیستم معاملاتی، اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار در یک قیمت معین می کند. این افراد می توانند افراد حقوقی و یا شرکت‌ هایی باشند که به خرید و فروش دارایی های مالی مانند اوراق بهادار و یا دیگر کالاهای اقتصادی می پردازند. آن ها با هدف کسب سود و با توجه به ماهیت عملکردشان، از نوساناتی که به طور ناخواسته قیمت ها را جابجا می کنند، جلوگیری به عمل می آورند. در حال حاضر، شرکت های بسیار زیادی در بازار سرمایه وجود دارند که از بازارگردان ها برای تسهیل معاملات خود استفاده می کنند.

هدف اصلی از به وجود آمدن فرآیند بازار گردانی، روان تر شدن معاملات سهام شرکت ها و معتدل شدن میزان عرضه و تقاضا است. از طرف دیگر، بازارگردان ها باید به طور مستقیم به سیستم معاملاتی دسترسی داشته باشند. به علاوه اینکه، آن ها باید دارای سرمایه هایی مانند پول و دارایی های دیگر باشند و همچنین باید از دانش و تخصص لازم نیز برخوردار باشند.

به عنوان مثال، باید بدانند که در حال حاضر عرضه یا تقاضا برای اوراق مورد نظر، در چه وضعیتی است؛ تا بتوانند در رابطه با افزایش قدرت نقدشوندگی فعالیت کنند. از طرف دیگر، مکانیسم بازار گردانی باید به خوبی عمل کند؛ چراکه این سیستم است که مشخص می کند که چه تعدادی از ابزار در چه قیمت هایی خریداری شود و به فروش برسد که در اینصورت نقش معامله گر حذف خواهد شد و این مدیر بازار گردانی است که استراتژی معاملاتی خود را به سیستم می دهد.

با توجه به نوع بازار که می تواند هرکدام از موارد اوراق بهادار یا کالا، اوراق آتی و… باشد، نقش، حیطه کاری و مسئولیت بازارگردان نیز تفاوت پیدا می کند. البته، رایج ترین نوع بازار گردان‌ همان کارگزاری ها و یا شرکت‌ هایی می باشند که در جهت افزایش نقدشوندگی اوراق بهادار فعالیت می کنند.

قاسم صادقی کارشناس بازار سرمایه گفت: در روز شنبه شاهد سقوط شدید بازار سهام بودیم به طوری که تقریبا می‌توان گفت تمام نماد‌ها قرمز پوش شدند این موضوع موجب شد تا در روز کاری بعد یعنی در روز دوشنبه سازمان بورس ممنوعت فروش بازارگردان‌ها را به اجراء بگزارد.

صادقی گفت: این مصوبه سازمان بورس جو مثبت ذهنی را در معامله گران بازار سهام را ایجاد کرد به طوری که شاخص کل بورس در روز دو شنبه و روز چهار شنبه مثبت شد.

این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: در سبز پوش شدن بازار سهام تاثیر خودرو ساز‌ها بسیار مشهود بود به طوری که می‌توان عنوان کرد که شاخص کل بورس سوار بر نماد‌های خودرویی سبز پوش شده است.

این تحلیل گر بازار‌های مالی افزود: اما باید دقت کرد سبز پوش شدن خودرو ساز‌ها دلیل بنیادی ندارد بلکه عامل سبز پوش شدن خودرو ساز‌ها خبر‌هایی است که در حاشیه خودرو ساز‌ها به وجود آمده است.

صادقی گفت: دو نماد سایپا و ایران خودرو دو لیدر بازار سهام به شمار می‌رود که با تقویت واگذاری این دو شرکت به بخش خصوصی موجب شده است اقبال آن‌ها برای رشد قیمتی افزایش یابد. از طرف دیگر این دو نماد بورسی حاشیه‌های زیادی دارند و با خبر بالا و پایین می‌شوند بنابراین ریسک آن‌ها زیا داست و احتمالا رشد قیمتی خودرو ساز‌ها موقتی است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این که یکی از ریسک‌های بازار سرمایه کاهش شدید قیمت نفت است گفت: کاهش شدید قیمت نفت موجب خواهد شد تا کرک اسپرد برخی از محصولات پالایشگاهی کاهش یابد و این مضوع کاهش سود آوری شرکت‌های پالایشی را در بر خواهد داشت.

وی افزود: بازار سرمایه در حال حاضر منتظر صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی است تا تاثیر کاهش قیمت نفت بر شرکت‌های بورسی را بررسی کند. همچنین در این زمینه فروش ماهیانه نماد‌های پالایشی کمک زیادی برای برآورد سود آوری پالایشگاه‌ها خواهد داد.

این مدرس بازار سرمایه با اشاره به این که یکی از عوامل تقویت شاخص کل بورس در دو روز کاری گذشته جلوگیری از افزایش نرخ سود سپرده بوده است گفت: معاون نظارت بانک مرکزی در روز دوشنبه خبر داده بود که بانک‌های متخلف در زمینه عدم رعایت نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری مدت‌دار، به هیأت انتظامی بانک‌ها معرفی می‌شوند. با این اقدام بانک مرکزی یکی از ریسک‌های بزرگ بازار سرمایه در حال مرتفع شدن است و اگر سیاست جلوگیری از افزایش نرخ سود سپرده تداوم یابد احتمالا شاهد ادامه تقویت شاخص کل بازار سرمایه خواهیم بود.

لازم به ذکر است که در آخرین روز معاملاتی هفته شاخص کل بورس با ۱۲ هزار و ۱۱۵ واحد افزایش به یک میلیون و ۳۴۶ هزار واحد رسید. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز با رشد ۴۴۶۶ واحدی، رقم ۳۹۲ هزار و ۴۹۸ واحد را ثبت کرد. در این بازار ۲۵۶ هزار معامله انجام شد که ۲۷ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال ارزش داشت. شاخص کل فرابورس نیز با رشد ۱۷۸ واحدی همراه شد و روی رقم ۱۸ هزار و ۳۶۲ واحد ایستاد.

عوامل موثر در عملکرد بازارگردان ها

عوامل متعددی بر روی عملکرد بازارگردان ها موثر است که ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم. با وجود جریان دو طرفه سفارش خرید و فروش سهام که پیوسته شکل می گیرد، قیمت متعادلی که همان ارزش ذاتی سهم است، به وجود می آید که بیان کننده عرض بازار سرمایه می باشد. در این بازار، بازار گردان ها کمی سود می برند که منجر به فعالیت آن ها می شود.

عمق بازار همان جریان پیوسته سفارشات خرید و فروش در قیمت های متفاوت با قیمت تعادلی است؛ چراکه قیمت عرضه و تقاضا به طور پیوسته در حال نوسان و تغییر می باشد. در این شرایط بازار با عمق زیاد، آن ها با کم ترین اختلاف بین قیمت خرید و فروش دست به کار می شوند تا میزان اختلاف چشمگیر نشود. البته، در بازار کم عرض و کم عمقی که هم گسسته است و هم برای عرضه و تقاضا کششی وجود ندارد، میزان اختلاف زیاد خواهد بود. در این شرایط با وجود فعالیت های انجام شده توسط بازار گردان ها، جذابیت حضور آن ها نیز کم خواهد شد.

تناسب بین سرمایه گذاران اطلاعات محور به نقدینه محور

به طور معمول، سرمایه گذاران فعال در بازار در دو دسته طبقه بندی می‌شوند. برخی در جهت سرمایه گذاری بر روی منابع مالیشان فعالیت می‌کنند. برخی دیگر نیز، ادعا دارند که نسبت به یک شرکت خاص، اطلاعات بیشتری نسبت به سایر افراد دارند. بنابراین، با تکیه بر اطلاعاتشان، قیمت اوراق را ارزیابی و نسبت به انجام معاملات اقدام می کنند.

بازار گردانی نوین

با پیاده سازی فناوری های جدید و استفاده از روش هوش مصنوعی و یادگیری عمیق، مدل های معاملاتی متنوعی ایجاد شده است. این مدل ها با استفاده از داده های گذشته و پیش بینی آینده و همچنین با کمک آزمون و خطاهای مختلف به اجرای معاملات بازار گردانی سهام پرداخته اند. همچنین، با ایجاد پلتفرم های معاملاتی شبیه سازی شده، صنعت بازار گردانی را به سمت شکل گیری معاملات اتوماتیک و بی نیاز از دخالت نیروی انسانی نسبت به تصمیم گیری پیش برده اند که در آینده شاهد بازرگانی نوین خواهیم بود.

توجه داشته باشید که در حال حاضر، از این روش برای بازارگردانی سهام بسیاری از شرکت ها استفاده می شود و نوع خرید و فروش در تابلو معاملاتی این شرکت ها نیز روان تر شده است.

بازارگردان ها چگونه منفعت کسب می کنند؟

بازار گردان ها با ریسک نگهداری دارایی، کارمزد و سود دریافت می کنند؛ چراکه این ریسک وجود دارد که پس از خرید اوراق از فروشنده و پیش از فروش اوراق به خریدار، ارزش اوراق کم شود. در خارج از کشور برای هر اوراقی که توسط بازارگردان پوشش داده شود، اسپرد داده می شود که همان شکاف قیمت پیشنهادی در معاملات خرید و فروش می باشد. در ایران نیز بازاگردان ها کارمزد دریافت می‌کنند.