به گزارش وقت خبر، بخش مهمی از اقتصاد هر کشور را بازار مالی آن تشکیل می‌دهد که طیف گسترده‌ای از بازارهای دیگر را شامل می‌شود. بسیاری از افراد با حضور و فعالیت در این بازارها به ثروت‌ها و موفقیت‌های بزرگی دست پیداکرده‌اند. یکی از معروف‌ترین انواع بازار سرمایه یا بازار مالی ، بازار بورس است.

تمام سرمایه‌گذاران به امید افزایش سرمایه و دریافت سود چشمگیر به بازارهای مالی قدم می‌گذارند؛ اما سودآوری و بازدهی بالای هر سرمایه‌گذاری ، تنها به کمک شناخت کافی از بازار، اصطلاحات و قوانین آن میسر می‌شود.

«بازار سرمایه» نیز یکی از اصطلاحاتی است که احتمالاً به ‌دفعات آن را شنیده و درباره آن خوانده‌اید. این بازار به نوبه خود بازارهای دیگری را شامل می‌شود و نقش بسیار مهمی در رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته دارد.

در واقع بازار سرمایه تنها یکی از بازارهای مالی است. بازار مالی شامل بازار پول و بازارهای سرمایه است که تفاوت آن‌ها در مدت ‌زمان و ابزارهای سرمایه‌گذاری در این بازارها است. هر سرمایه‌گذاری با مدت کمتر از یک سال، قدرت نقدشوندگی بالایی دارد و جزو بازار پول به شمار می‌آید. برخلاف انواع بازار سرمایه در ایران که از ابزارهایی مانند اوراق بهادار (سهام)، اوراق مشارکت و اوراق قرضه بهره می‌گیرند، بازار پولی با استفاده از ابزارهایی مانند سپرده‌ها، حواله، بروات و وام با وثیقه به حیات خود ادامه می‌دهد.

سرمایه جاری در بازار بورس یا سرمایه، پول افرادی است که به ‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم به سرمایه‌گذاری در این بازار مشغول هستند؛ یا به بانک‌ها، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های لیزینگ و … تعلق دارند. در واقع کارگزاری‌ها نیز یکی از اجزاء این پل ارتباطی میان خریداران و فروشندگان اوراق بهادار به شمار می‌آیند که با پذیره‌نویسی اوراق قرضه و بهادار، در فروش آن‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کنند.

ویژگی‌های بازار سرمایه

مدت ‌زمان و ابزارهای مورد استفاده این بازار را می‌توان از جمله مشخصه‌های آن به شمار آورد. سهام، اوراق بهادار و اوراق قرضه‌ای که توسط شرکت‌ها در بازار به فروش گذاشته می‌شوند، توسط سرمایه‌گذاران خریداری ‌شده و بودجه مورد نیاز انتشاردهندگان اوراق را تأمین می‌کنند. به این ترتیب، بازار سرمایه‌گذاری قادر است واحدهای مازاد یا سرمایه‌های بدون بازده را به سمت واحدهای کسری که همان شرکت‌های تجاری، صنایع و دولت هستند، سوق دهد. برخی از ویژگی‌های ترغیب‌کننده سرمایه‌گذاری در بازار بورس، شامل موارد زیر هستند:

سود بیشتر: یکی از ویژگی‌های بارز این بازار، بازدهی عالی و سود زیادی است که در مدتی کوتاه از طریق آن به سرمایه‌گذاران تعلق می‌گیرد. فعالان و سرمایه‌گذاران بازار بورس شرایط بازار را تحلیل و بررسی می‌کنند و با استفاده از نوسانات قیمت سهام و سرمایه‌گذاری‌های منطقی در زمان درست، سرمایه خود را افزایش می‌دهند. این در حالی است که سود سپرده‌های بانکی ثابت و بسیار کمتر از سود سرمایه‌گذاری در بازار بورس است.

سرمایه‌گذاری در ملک، خودرو، ارز و طلا دارای نوسانات غیرقابل پیش‌بینی هستند و نمی‌توان میزان سوددهی و مدت ‌زمان بازدهی را برای آن‌ها مشخص کرد. این در حالی است که بازار بورس اوراق بهادار، آگاهی لازم برای کسب سود از سرمایه‌گذاری را در اختیار شما قرار می‌دهد.

سرمایه‌گذاری بلند مدت: پس‌انداز بلند مدت شما می‌تواند در این بازار به سرمایه‌گذاری بلند مدت تبدیل شود. در بازار ایران، پس‌اندازهای بانکی بلند مدت می‌توانند ارزش خود را از دست بدهند. این در حالی است که قرار دادن آن‌ها در بازار سرمایه‌گذاری می‌تواند راهی برای حفظ ارزش پس‌انداز و افزایش آن در بلند مدت باشد.

قانونی بودن: تمام فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در بازار سرمایه به روش‌های قانونی و بر اساس قوانین مشخص حاکم بر کسب سود و معاملات انجام می‌گیرند. بنابراین، امنیت بازار بسیار بالا است. حتی بازار فرابورس که نظارت‌های کمتری شامل حال آن می‌شود نیز بر اساس قوانین ثابت پیش می‌رود و قابل‌ اطمینان است.

نقدشوندگی بالا: یکی از ویژگی‌های این نوع بازار مالی، قدرت نقدشوندگی بالای آن است. شما می‌توانید سهام و اوراق مشارکت خود را هر زمان که بخواهید به فروش گذاشته و به پول تبدیل کنید. سهامداران می‌توانند سهم خود را به ‌صورت آنلاین در صف فروش قرار داده و بسته به شرایط بازار و شرکت، سهام خود را با قیمت مورد نظر خود بفروشند.

اوراق مشارکت را نیز می‌توان به ‌راحتی پیش از موعد سررسید به فروش رساند. این برخلاف بازار مسکن و ارز است که ناگهان دچار رکود شده و تا مدتی، هیچ بازاری برای فروش آن‌ها وجود ندارد.

جهت‌دهی سرمایه به سمت چرخه تولید: تمایل بالای افراد برای سرمایه‌گذاری و کسب سود بیشتر، سرمایه بیشتری را به بازارهای سرمایه وارد می‌کند. به این ترتیب، سرمایه مورد نیاز بخش تولید و بودجه لازم برای توسعه و راه‌اندازی پروژه‌های عمرانی و… از طریق سرمایه‌گذاری‌های میان‌ مدت و بلند مدت تأمین می‌شود.

به این ترتیب، رونق ملی، اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی توسط بهبود عملکرد چرخه تولید میسر می‌شود. این امر در بازار پول که سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت و کمتر از یک سال در آن صورت می‌گیرد، رخ نمی‌دهد.

شفافیت مطلوب: یکی از ویژگی‌های بازار بورس اوراق بهادار، شفافیت بالای آن است که اعتماد و اشتیاق به سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. تمام اطلاعات شرکت‌ها، تاریخچه هر سهم، میزان رشد، نزول و نحوه نوسانات قیمت و … در سایت کدال در اختیار سرمایه‌گذاران، تحلیلگران، سهام‌داران و عموم مردم قرار می‌گیرند تا امکان سرمایه‌گذاری آگاهانه برای آن‌ها ایجاد شود.

سایت کدال در واقع به منظور حمایت از فعالان انواع بازار سرمایه در ایران ایجاد شده است و گزارش‌های متعددی از  ناشران یا همان شرکت‌های عضو بازارهای سرمایه به ‌صورت دوره‌های ماهانه، سه ‌ماهه و سالانه در آن قرار می‌گیرد. تمام اطلاعات منتشر شده در این سایت توسط سازمان‌های مختلفی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار به‌طور کامل بررسی‌ شده و اعتبار آن‌ها تأیید شده است.

انواع بازار سرمایه یا بازار مالی

تمامی بازارهای سرمایه تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر قانون‌گذاران مالی قرار دارند؛ اما معمولاً بازار سرمایه ایران را تحت عنوان بورس اوراق بهادار تهران می‌شناسند. امروزه دسترسی به این بازارها به ‌صورت اینترنتی میسر می‌شود و برای سرمایه‌گذاری، نیازی به مراجعه حضوری شما به کارگزاری‌ها یا تالار بورس نیست. بازارهای سرمایه را می‌توان به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم کرد که شامل موارد زیر هستند:

بازار اولیه: بازار اولیه همان بازاری است که ناشران به ‌صورت مستقیم، اوراق مشارکت و سهام خود را تحت عنوان عرضه عمومی اولیه توزیع کرده و به فروش می‌گذارند. به این ترتیب، شرکت‌ها و سازمان‌ها می‌توانند بدون وام گرفتن از بانک‌ها و تنها با فروش بخشی از سهام خود به سرمایه‌گذاران و مردم، سرمایه و بودجه مورد نیاز برای توسعه شرکت یا پروژه خود را تأمین کنند.

اطلاعات کامل عرضه اولیه و شرکت یا سازمان به‌ صورت کامل توسط کارگزاری‌ها و سایت کدال در اختیار فعالان بازار بورس شامل سرمایه‌گذاران و سایر شرکت‌ها قرار می‌گیرد تا در زمان مشخص‌ شده بتوانند آن‌ها را خریداری کنند. این سرمایه‌گذاران می‌توانند معامله‌گران حقیقی یا حقوقی، شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، مؤسسات مالی یا سایر نهادها را شامل شوند.

بازار ثانویه: در صورت اتمام عرضه عمومی اولیه، مابقی معاملات در بازار ثانویه صورت می‌گیرد. در بازار ثانویه، تمامی اوراق و سهام منتشر شده توسط شرکت‌ها معامله می‌شوند تا سرمایه‌گذاران بتوانند سهام خود را به پول نقد تبدیل کنند. بنابراین، سهام و اوراق بهادار در این بازار مالی میان فعالان بازار بورس دست‌به‌دست می‌شوند.

به این ترتیب، نوسانات قیمت سهام در این بازار بالا است و به نسبت آن، ریسک سرمایه‌گذاری نیز بالا می‌رود. فعالیت در این بازار نیازمند اطلاعات، روحیه ریسک‌پذیر، مهارت و قدرت تحلیل بالا است.

پیش بینی بازار سرمایه شنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۱

بورس هفته سوم مردادماه را با کاهش سه هزار و ۴۷۸ واحدی به پایان برد و شاخص در محدوده یک میلیون و ۴۴۸ هزار واحدی آرام گرفت. این در حالی بود که شاخص هم‌وزن نیز به تبعیت از شاخص کل بورس به روند نزولی خود همچنان ادامه داد و به کانال ۳۸۹ هزار واحدی رسید.

فرمان بورسی رئیسی در جلسه کمیسیون اقتصادی هیات دولت، مذاکرات برجامی و نرخ بهره بین بانکی فعلا سه عامل مهمی هستند که بیش از گذشته روی بورس تاثیر دارند.

دولت رئیسی از بورس حمایت می‌کند؟

همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: اتفاق مهم هفته اخیر جلسه کمیسیون اقتصادی هیات دولت بود که با حضور رئیس سازمان بورس و سخنرانی رئیس جمهور برگزار شد. معمولا در حاشیه این جلسات توافقاتی نانوشته صورت می‌گیرد و به همین دلیل باید منتظر باشیم و ببینیم آیا هفته آینده تاثیری از این توافقات را روی بازار خواهیم داشت.

دارابی ادامه داد: موضوع دیگر برای بورس بحث نوسانات قیمت دلار است. قیمت دلار به برجام گره خورده و مترصد دریافت پالس‌های مثبتی از مذاکرات است. یکی از دلایل ضعف بازار در کنار بحث قیمت گذاری دستوری و نرخ بهره بین بانکی، بحث فاصله نرخ نیما و آزاد دلار است که باعث زیان شرکت‌ها شده که اگر این فاصله کم شود و بازار ارز به ثبات نسبی برسد می‌توانیم امیدوار باشیم گروه‌های صادراتی شرایط بهتری را پیدا کنند.

امید سهامداران به نجات بورس

این کارشناس بازار سرمایه گفت: بورس در هفته اخیر به دلیل تعطیلی دو روزه عاشورا و تاسوعا یک هفته دو پاره بود. افراد کمتر در سر کار حاضر می‌شوند و به همین دلیل حجم معاملات بورس در این هفته پایین بود. از چهارشنبه هفته گذشته و حضور سریع هیات ایرانی در وین بحث‌های مربوط به برجام تقویت شد و روز شنبه خوش بینی زیادی در مورد برجام وجود داشت. به همین دلیل دو گروه خودرویی و بانکی با صدرنشینی نماد‌هایی مثل ایران خودرو و سایپا، خگستر و سرمایه گذاری سایپا و نماد‌های قطعه سازان و همچنین بانک‌های ملت، نوین و بقیه بانک‌ها شرایط مثبتی را تجربه کردند.

دارابی با بیان اینکه روز سه شنبه با باز شدن بازار بورس و بازگشت هیات‌ها و عدم حصول توافق این گروه‌ها عقب نشینی کردند، گفت: روز گذشته (چهارشنبه) مجددا با انتشار خبر‌هایی در مورد احتمال توافق روی برجام و کاهش قیمت دلار در بازار آزاد که به عنوان شاهدی بر این قضیه تلقی می‌شد، نماد‌هایی همچون گروه خودرویی و بانکی از منفی فاصله گرفتند.

وضعیت گروه پتروشیمی و پالایشی با کاهش قیمت نفت

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه فعلا بورس در بلاتکلیفی به سر می‌برد، گفت: باید بببینیم خبر‌ها در پایان هفته چیست و چه تاثیری بر روند این دو گروه خواهد داشت. نماد‌های گروه بانکی و گروه خودرویی فعلا تحت تاثیر اخبار مذاکرات هستند. از طرفی گروه خودرویی از مساله عرضه خودرو در بورس کالا هم تاثیر خواهد گرفت به همین دلیل خبر‌های آن بخش هم دارای اهمیت است.

دارابی افزود: موضوع دیگری که این هفته برای بازار مهم بود بحث کاهش قیمت جهانی نفت بود. به دلیل کاهش قیمت نفت، گروه پالایشی تا حدودی عقب نشینی کرد؛ اما در بازار جهانی محصولات پتروشیمی همه رفتار‌های مشابهی نداشتند به نحوی که قیمت اوره مقداری تقویت شده که می‌تواند نشانه خوبی برای اوره ساز‌های ما باشد. فعلا در گروه پتروشیمی و پالایشگاهی وضعیت نفت و مسائل مربوط به آن حاکمیت دارد و آن بخش را جلو می‌برد.

نوسانات بورس ادامه دار است؟

این کارشناس بازار سرمایه گفت: در مابقی نماد‌های بورسی هم فعلا فضا، فضای متعادلی است. نرخ بهره بین بانکی اندکی کاهش پیدا کرد و بازار از استرس نرخ بهره دور شد و به همین دلیل بازار قدری نفس گرفته است. در هفته آینده هم بحث نرخ سود بانکی و قیمت نفت بر بورس موثر خواهند بود. باید منتظر باشیم و ببینیم سمت نقدینگی بازار چگونه تغییر پیدا خواهد کرد.

دارابی ادامه داد: فعلا بورس گروه لیدری ندارد و باید مسائل کلان تعیین تکلیف شود و بعد از آن با لیدر شدن یک گروه بازار را در یک مسیر جدید خواهیم دید؛ مگر اینکه در مورد برجام یا جلسه کمیسیون اقتصادی دولت خبری یا اتفاقی بیفتد که روند بازار را تغییر جدی بدهد.