علائم کلسترول خون بالا  چیست؟/ روش های درمان کلسترول خون بالا چیست؟

به گزارش وقت خبر، کلسترول از مواد طبیعی است که در بدن ساخته می شود. مقادیرعمده این ماده (۷۵%) توسط کبد و میزان کمتری ازآن (۲۵%) از طریق مواد غذایی وارد بدن می شود. اگرچه افزایش بیش از حد کلسترول برای بدن مضر است اما وجود به اندازه کلسترول نقش مهمی درحفظ غشای سلولی و ساخت هورمون ها ایفا می کند.

بدن ما برای انجام دادن درست برخی کارها به مقداری کلسترول نیاز دارد. در حالی که بسیاری از افراد تنها از مضرات این کلسترول باخبر هستند، باید گفت وجود آن برای بسیاری از عملکرد‌های حیاتی بدن ضروری است. کلسترول برای تولید صفرا ضروری بوده و همچنین مسئول هضم چربی است. علاوه بر این، در تولید بسیاری از هورمون‌ها نقش دارد و برای تقویت سلامت قلب و عروق مفید است.

اما اگر مقدار کلسترول در خون زیاد باشد، در نقاط خاصی از دیواره سرخرگ‌ها رسوب می‌کند و باعث تنگی سرخرگ (یا همان شریان) یا گاهی حتی انسداد آن می‌شود.

این اتفاق ممکن است ما را در معرض خطر بیماری رگ‌های کرونری قلب و سایر بیماری‌های قلبی عروقی قرار دهد. کلسترول برای این که بتواند در خون حرکت کند، لازم است با نوعی پروتئین ترکیب شود.

ترکیب کلسترول و هر نوع پروتئین را لیپوپروتئین می‌نامیم. یکی از انواع لیپوپروتئین LDL نام دارد که به آن «کلسترول بد» هم می‌گویند. اگر سطح LDL در خون ما بالا باشد، به رسوب کلسترول در دیواره رگ‌های ما منتهی می‌شود. نوع دیگر لیپوپروتئین در خون، HDL نام دارد که به «کلسترول خوب» هم معروف است. این ماده وظیفه دارد کلسترول را از همه نقاط بدن به سمت کبد برگرداند. سپس کبد، کلسترول برگشتی را از راه مدفوع دفع کرده و از بدن خارج می‌سازد.

درمان کلسترول خون بالا چیست؟

کنترل و تنظیم درست کلسترول خون عبارت است از: پایین آوردن کل کلسترول خون (یا کلسترول تامّ)، ضمن کم کردن میزان LDL و بالا بردن درصد HDL.

برای درمان کلسترول بالا  دو راه وجود دارد: مصرف دارو و یا تغییر شیوه زندگی به گونه‌ای که ضامن سلامت قلب و عروق باشد. تغییرات شیوه زندگی شامل خوردن غذاهای مناسب، کنترل وزن و فعالیت بدنی منظم می‌شود.

مشکل اینجا است که با وجود نیاز اندام‌ها به کلسترول، افزایش آن باعث آسیب‌های جبران ناپذیر می‌شود. این در حالی است که بسیاری از افراد هنوز از علائم افزایش کلسترول در بدن مطلع نیستند، چون این علائم به راحتی قابل مشاهده نبوده و در نهایت منجر به فشار خون بالا، نارسایی کلیه و … خواهد شد.

۱۰ علامت نشان دهنده کلسترول خون بالا

بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت،‌ با این حال برخی از علائم افزایش سطح کلسترول در بدن که نیاز به پیگیری‌های جدی دارد، از این قرار است:

تورم و بی‌حسی اندام: یکی از علائم اولیه کلسترول بالا، تورم و بی‌حسی اندام است. این واکنش اتفاق می‌افتد چون لیپیدهای انباشته از گردش خون موثر جلوگیری می‌کنند و این کار باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی عضلات می‌شود.

بوی بد دهان (هالیتوزیس): تنفس بد بو و بوی بد دهان یکی از نشانه‌های بسیار رایج افرادی است که دارای کلسترول بالا هستند. کلسترول بالا باعث ایجاد مشکلات جدی در فرایند هضم مواد غذایی شده و این اتفاق خود عامل بوی بد دهان خواهد شد.

نفخ و سوء هاضمه: سطوح کنترل نشده کلسترول بد یا همان LDL، به عنوان یک عامل مهم برای صدمات جدی به دستگاه گوارش مانند سوء هاضمه و نفخ شناخته شده است. لیپیدهای اضافی در خون و کبد متابولیسم را مختل کرده و از هضم موثر جلوگیری می‌کنند؛ بویژه هنگامی که غذاهای با چربی بالا مصرف می‌شوند.

 سرگیجه و سردرد: کلسترول موجود در شریان‌ها مانع گردش خون موثر شده و با کاهش اکسیژن خون، باعث ایجاد سردرد، سرگیجه، از دست دادن تعادل و … می‌شود.

 مشکلات دید: کلسترول اضافی در بدن منجر به مشکلات بینایی می‌شود. سوزش چشم، تاری دید و زردی چشم از عوارض کلسترول بالا هستند.

 یبوست: تشکیل لیپیدها در شریان‌ها با تاثیر منفی روی فرایند هضم منجر به کاهش تحرک روده‌ها و ابتلا به یبوست می‌شود.

 درد قفسه سینه: این درد همیشه یک دلیل برای معاینات فوری پزشکی است. اگرچه بسیاری از بیماری‌ها با درد قفسه سینه ارتباط مستقیم دارند، در اکثر موارد، این درد مرتبط با کلسترول بالا است. ایجاد چربی در شریان‌ها جریان خون را محدود کرده و می‌تواند باعث فشارخون بالا و افزایش درد در قفسه سینه شود.

 خستگی و ضعف مزمن: احساس ضعف، خستگی و میل به خواب در ساعات غیر معمول روز ناشی از تغذیه نامناسب، فعالیت بدنی بیش از حد و یا برخی بیماری‌ها است. با این حال کلسترول بالا هم می‌تواند یک عامل دخیل باشد. با توجه به این که کلسترول بالا جریان خون را محدود می‌کند، می‌تواند منجر به مشکلات ذهنی و جسمی شود.

 مشکلات پوستی: لکه‌های قرمز روی پوست، التهاب و احساس ناخوشایند خارش، از علائم کلسترول کنترل نشده است.

آلرژی‌های غذایی: انباشت بیش از حد چربی در شریان‌ها و کبد می‌تواند برای برخی از افراد همراه با آلرژی‌های جدید غذایی باشد.

دلیل افزایش کلسترول چیست؟

رژیم غذایی حاوی چربی های اشباع

ورزش نکردن و بی‌تحرکی: این دو باعث افزایش کلسترول خون می‌شوند.

چاقی مفرط: احتمال بالا بودن کلسترول LDL و تری‌گلیسیرید و پایین بودن لیپوپروتئین پرچگال (HDL) در افراد دارای اضافه وزن بیشتر است.

استعمال دخانیات: در سیگار ماده شیمیایی به نام آکرولئین وجود دارد که از انتقال کلسترول از رسوبات چرب به کبد توسط کلسترول خوب (HDL) جلوگیری کرده و با افزایش LDL  باعث ایجاد پلاک درعروق و در نهایت تصلب شرایین می‌شود.

بیماری‌های زمینه‌ای: افراد مبتلا به فشار خون بالا و دیابت اغلب کلسترول بالایی دارند. برخی بیماری‌های دیگری که می‌توانند باعث افزایش سطح کلسترول شوند عبارتند از:

بیماری‌های کلیوی

 بیماری‌های کبدی

 کم‌کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)

برخی از عوامل مؤثر در کلسترول بالا غیرقابل تغییر بوده و به طور طبیعی احتمال بروز حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می‌دهند. این عوامل که پزشکان به آن‌ها عوامل ثابت می‌گویند، عبارتند از:

سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری کرونری قلب (CHD) یا سکته مغزی در سنین پایین

سابقه خانوادگی ابتلا به عارضه‌های ناشی از کلسترول

سن: هر چه سن بالاتر باشد احتمال تنگ شدن سرخرگ‌ها (تصلب شرایین) بالاتر است.

نژاد: احتمال حمله قلبی در افرادی که دارای تبار هندی، پاکستانی، بنگلادشی و سری‌لانکایی هستند بیشتر است.

جنسیت: احتمال حمله قلبی در مردان بیشتر از زنان است.

هایپرکلسترولمی فامیلی: «هایپرکلسترولمی فامیلی» به معنی کلسترول بالای ارثی است. افراد مبتلا به این عارضه از زمان تولد دارای کلسترول بالا هستند، که باعث می‌شود این افراد در سنین پایین به مشکلات قلبی مثل تصلب شرایین و بیماری کرونری قلب دچار شوند.

راه های کاهش کلسترول چیست؟

مصرف غذاهای حاوی فیبر: رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند باعث کاهش LDL شود. از آنجا که اضافه وزن یکی از ریسک فاکتورهای ابتلا به کلسترول بالاست غذاهای حاوی فیبر مانند میوه ، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات با کمک کردن به کاهش وزن در کنترل میزان کلسترول موثرند.

آگاهی از میزان کالری مصرفی: انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که ۲۵-۳۰% از کالری روزانه خود را با مصرف روغن های گیاهی، مغزها و ماهی تامین کنید. در یک فرد سالم میزان مصرف چربی اشباع می تواند تنها ۷% از میزان کل کالری روزانه را شامل شود.

مصرف هوشمندانه پروتئین: به منظور کاهش کلسترول مصرف گوشت قرمز را کاهش داده و از مرغ، ماهی و بوقلمون استفاده کنید.

قبل از مصرف ماکیان، پوست آن ها را حذف کنید.

مصرف ماهی های روغنی مانند سالمون با افزایش میزان امگا۳ به کاهش میزان تریگلسیرید و افزایش کلسترول خوب (HDL) می انجامد.

مصرف سویا باعث کاهش LDL (کلسترول بد) و تریگلیسرید می شود.

رژیم غذایی کم کربوهیدرات باعث بهبود میزان HDL می گردد.

کاهش وزن می تواند باعث کاهش کلسترول شود.

ترک سیگار: سیگار کشیدن نه تنها به ریه شما آسیب می زند بلکه با کاهش میزان کلسترول خوب باعث افزایش خطر سکته قلبی و مغزی می شود. با ترک سیگار می توانید میزان HDL را افزایش دهید.

ورزش کردن: ورزش کردن باعث افزایش میزان HDL تا ۶%و کاهش میزان LDL تا ۱۰% می شود. تحقیقات حاکی از آن است که ۴۰قبقه ورزش ، ۳ تا ۴ بار در هفته باعث کاهش میزان کلسترول خون می گردد.